26.06.2020

Linux'ta diskte yer açmak

Bir süredir hakkında kısa kısa bilgiler biriktirdiğim konuları hızlıca blog'a koymaya başladım. Sanırım anlatımlar biraz eksik kaldı. Umarım yakın zamanda tekrar üzerinden geçerim. Bu dil ile ilgili daha fazla beklentileri olanlardan özür niteliğinde olsun.

Son zamanlarda kullandığım dağıtımlar Fedora ve Arch/Manjaro'dan ibaret. Bu sebeple bu başlığın hedefleri bu dağıtımlar.

Bir süre kullanılan linux kurulumları gerek paket güncellemeleri gerekse loglar sebebiyle çok yer kaplamaya başlayabilir. Öncelikle paket ön belleğini konrol edebiliriz.

Fedora
Fedora'da paket önbelleği /var/cache/dnf klasörü altında tutulur. Kaç paket için önbellek olduğunu göremek için
$ ls -lR /var/cache/dnf | wc -l
ya da toplamda bu klasör ne kadar yer kaplıyor diye bakabilmek için
$ du -sh /var/cache/dnf
kullanılabilir. Bu klasörün en kapsamlı temizliği için
$ sudo dnf clean all
komutunu kullanabiliriz. Ama /var/cache/dnf klasörünün tüm içeriği cache verisi olmayabilir.
 
Gereksiz bağımlılıklardan kurtulmak için
$ sudo dnf autoremove
Arch/Manjaro
Arch türevlerinde ise paket önbelleği /var/cache/pacman/pkg altında tutulur. Kaç dosya var diye bakmak için
$ ls -lR /var/cache/pacman/pkg | wc -l
ya da burası diskte ne kadar yer kaplıyor diye bakmak için
$ du -sh /var/cache/pacman/pkg
Arch veya türevlerinde paket önbelleğini temizlemenin birkaç farklı yolu var. Kaldırılmış paketleri temizlemek için
$ sudo pacman -Sc
ya da kurulu olanları bile kaldırmak için
$ sudo pacman -Scc
veya daha ayrıntılı olarak sadece son 3 sürümü hariç eski sürümleri silmek için
$ sudo paccache -r
ve hatta sadece 1 sürüm bırakmak için
$ sudo paccache -ruk0
kullanılabilir. "Yetim" olarak adlandırılan gereksiz bağımlılıkları görmek için
$ pacman -Qtdq
ve bu gereksiz bağımlılıklardan kurtulmak için
$ sudo pacman -Rns $(pacman -Qtdq)
kullanılabilir.

Kullanıcı önbelleği
Kullanıcı hesabınıza özel önbellek alanının boyutunu kontrol etmek için
$ du -sh ~/.cache/
temizlemek için
$ rm -rf ~/.cache/
kullanılabilir, dağıtımdan bağımsız olarak.

journal loglarını temizlemek
Bu işlem de dağıtım bağımsız olarak yapılabilir. Mevcut boyutu kontrol etmek için
$ journalctl --disk-usage
komutu kullanılabilir. Sonrasında örneğin en yeni 50 MB'lık veriyi bırakıp eskileri silmek için
$ journalctl --vacuum-size=50MB
ya da son 4 hafta hariç tüm kayıtları silmek için
$ journalctl --vacuum-time=4weeks
kullanılabilir.
 
Fedora'da kurulu programlardan en çok yer kaplayanları bulmak için:

$ rpm -qa --queryformat '%{name} %{size}\n' | sort -n -k 2 -r | head -n 20

Bunların hepsi geçici yöntemlerdir. Bunları uyguluyorsak artık diski büyütme zamanı gelmiştir. Bunlar sadece biraz daha zaman kazandırabilir.
---

Hiç yorum yok: