30.05.2024

Powershell ile hava tahminleri

Powershell terminal penceresinden hava tahminlerine ulaşmak kolay, Igor Chubin tarafından sağlanan wttr.in hizmeti sayesinde. Bir web tarayıcıdan girildiğinde HTML olarak sunulan veriler, Powershell veya bash gibi terminallerle yapıldığında ortama uygun şekilde (HTML etiketleri olmadan, ama terminalin desteklediği renklendirme ile-terminal sequences) sunuluyor.

Şehir seçmek için "/" işaretinden sonra şehir adını yazmak yeterli. Sadece şehir değil, hava tahminlerinin yapıldığı Türkçe karakterler de destekleniyor. Örneğin

irm wttr.in/Bursa

Hangi hava durumu hizmetini kullandığı bilgisine ulaşamadım.

wttr.in/:help ile yardıma ulaşılabiliyor. Buradan farkettim ki Türkçeleştirme seçeneğimiz var:

irm wttr.in/Bursa?lang=tr

Help'te daha bir sürü özellikten bahsedilmiş, "~" karakter ile bilen bir yerin yakınında arama yapma, "@" karakteri ile alan adının (IP adresi coğrafi konum) konumuna göre /moon ile ayın evresi hakkında bilgiye ulaşmak gibi. Aşağıdaki ise

irm wttr.in/Bursa?Fnq
F: Follow satırını gösterme
n: Dar görünüş ver
q: sessiz mod

ile gösterir. Bunu bir ps1 dosyasına ya da fonksiyon içine koyup hızlı durum bilgisi almak için kullanabiliriz:

function hava {
irm "wttr.in/Bursa?FTQ0"
}

Bunların tümü linux'ta curl ile de yapılabilir.

28.05.2024

Kapanan sunucudan haberdar olmak

Sunucular önemli. Onlar ne zaman yeniden başlamış, sebebi neymiş gibi sorular hep var. Bu soruların cevaplarını ben daha sormadan bulacak bir yöntemim olmasını istedim. Söz konusu sunucular Windows. Linux için de benzer bir yöntem bulunabilir elbet, önemli olan mantık.

Windows'da bir zamanlanmış görev oluşturayım. D:\bildir.ps1 konumundaki powershell betiğini çalıştırsın.

$act1 = New-ScheduledTaskAction -Execute powershell.exe 
-Argument "-ExecutionPolicy Bypass -NoProfile -File D:\bildir.ps1"
-WorkingDirectory "D:\"

Tetikleyici olarak da Sistem açılışını seçeyim.

$trig1 = New-ScheduledTaskTrigger -AtStartup 

Bu işi bir kullanıcının hesabı ile değil, SYSTEM hesabı ile yapacağım. Yüksek yetkilere ihtiyacım yok, standart yetkiler yeterli.

$prin1 = New-ScheduledTaskPrincipal -UserId "SYSTEM" -LogonType ServiceAccount -RunLevel Limited 

Önce görev nesnesini oluşturup sonrasında kaydetmek istiyorum. Bu işi iki adımda yapacağım.

$tsk1  = New-ScheduledTask -Action $act1 -Principal $prin1 -Trigger $trig1
$tsk1 | Register-ScheduledTask -TaskName "YenidenbaslatmaBildirimi" -TaskPath "\Firma"

Sıra geldi D:\bildir.ps1 betiğini oluşturmaya. Bu aşamaya kadar bilgisayar çoktan yeniden başladı. Betik bize açılıştan sonra bildirim verecek. Bu amaca yönelik aşağıdaki içerik yeterli:

$tarih = Get-Date -Format "yyyy-MM-ddTHH-mm-ss"
$sunucu_adi=$env:COMPUTERNAME
$smtpParams = @{
   From = "$sunucu_adi@firma.com"
   To = "admin@firma.com"
   Body = "$tarih - $sunucu_adi yeniden basladi"
   Subject = "$sunucu_adi yeniden basladi"
   SmtpServer = "smtp.firma.com"
}
Send-MailMessage @smtpParams
Add-Content -Value "$tarih - $sunucu_adi" -Path D:\bildir.log

Bu kısmı sadece sunucunun ne zaman başladığını bildirdi. Biraz da nedene olaklanalım. Windows'da nedeni bulmak için birkaç farklı yere bakmak gerekebilir. Olası sebepler Windows Update, güç kaybı, operatör isteği veya kritik bir uygulamanın hata vermesi olabilir. Bütün bu olayları içine alan bir olay kaydı günlüğünü inceleyelim:

$olaylar = Get-WinEvent -FilterHashTable @{LogName='System';`
StartTime=(Get-Date).AddHours(-1);`
ID=19,20,21,22,26,27,41,109,1000,1001,1002,1074,1076,6005,6006,6008} -ea silent

Bazen hiçbir olay dönmeyebilir. Bu gibi durumlarda, hata vermemesi için sonuna -ea silent (-ErrorAction SilentlyContinue kısaltması) ekledim. Daha sonra bu olayların içeriklerini gönderilecek mesajın gövdesine ekleyelim. Yukarıdaki betikte mesajın gövdesi $smtpParams içinde kısa bir şekilde oluşturulmuştu. Örneği bozmamak için aşağıdaki kodu bu splat değişkeninin ardından, Send-MailMessage cmdlet'inden önce olmasını düşündüm.

foreach ($olay in $olaylar) {
    $Body += "$($olay.TimeCreated) - $($olay.Id) - $($olay.Message)"
}

Bu şekilde en üstte tarih ve saatin yanında sunucu adı ve "yeniden basladi" görünecek. Ardından son 1 saatte konuyla ilgili olabilecek tüm olay kayıtları listelenecek. Bu elbette iyileştirmeye açık.

15.05.2024

Tarayıcı savaşları

 Bugün Reddit'te aşağıdaki ekran görüntüsünü görünce şaşırdım.


Bu "kullanıcı iradesine müdahale" delilini gördükten sonra önce Linux üzerinden Bing'de yaptığım aramada benzer bir sonuç ile karşılaşmadım. Sonra Windows'da Edge ile yaptığım aramada ben de aynı şeyi gördüm:


Bu bir arama motoru. Arama terimlerine karşılık gelen en yakın sonuçları listelemesi gerek. Ama o sonuçları amacına göre değiştiriyor. İlk sıraya reklam görünümlü mesajı koyuyor: "Yeni bir web tarayıcısı indirmenize gerek yok".

İlk adımı bunun gibi görece masum minik müdahaleler sonraki adımlarda hayatımızda daha büyük etkiye sahip, daha rahatsız edici şekillerde kullanılıyor. Bakınız, Cambridge Analytica olayı. "Kullanıcı davranışında belli belirsiz bir değişikliğe sebep olabiliyorsak başarılı sayılırız" denmişti. Kullanıcı verileri kullanılmıyor gibi gelebilir belki ama Linux'ta aynı sonucu vermediğinden yola çıkarak benim işletim sistemimin Windows olmadığı bilgisini kullandı bile.

---

https://www.reddit.com/r/browsers/comments/1crs3d1/who_else_does_this/
https://www.reddit.com/r/Windows11/comments/17b3bu5/microsoft_stop_making_me_feel_bad_for_downloading/
https://www.reddit.com/r/assholedesign/comments/zz8t4i/microsoft_really_does_not_want_you_to_download/
https://www.reddit.com/r/windows/comments/12skbx9/edge_stopping_me_from_downloading_chrome/
https://www.reddit.com/r/shitposting/comments/199sxv9/edging_to_this_rn/
https://www.reddit.com/r/pcmasterrace/comments/199vks2/chat_is_this_real/
https://www.reddit.com/r/firefox/comments/11cpa98/forgot_how_pushy_edge_is_after_a_clean_install/

8.05.2024

Powershell ve Windows Firewall

Windows Firewall, Windows Advanced Firewall veya Windows Defender Firewall. Microsoft'un ürünlerine verdiği isimler bana hep garip gelmiştir. Bir müzik ve video oynatıcısı yapıp adına media player demek, mesajlaşma uygulamasına messanger, interent tarayıcılarına Internet Explorer demek... İşletim sisteminin adı zaten Windows.

Konuyu dağıtmayalım. Bugün baktığımda kullandığım bilgisayarın güvenlik duvarımda 700'den fazla kural var. En fazla 2 tanesini ben oluşturmuşumdur -belki. Üstüne ek yazılımlar kurduğumuzda daha da fazlası geliyor. Bunlar ile uğraşmak hiç kolay değil. Evet, belli kolaylıklar sağlanmış, gruplanmış. Ağlara göre sınıflandırılmış (etki alanı, özel ağ, genel ağ falan) ama yine de belli bir portu açmak için yeni bir kural mı oluştursam, yoksa var olan kurallardan biri işimi görür mü diye düşündüğüm durumlar hiç az değil. Üstüne üstlük "Gelişmiş Güvenlik Özellikli Windows Defender Güvenlik Duvarı" uygulaması da pek kullanışlı değil. İsme, adrese veya porta göre arama, sıralama, süzme yok. Ama iyi ki Powershell var!

Yeni bir bilgisayara oturduk. Tüm önyargılara rağmen ilk yapılacak iş güvenlik duvarını devreye almak. Güvenlik duvarı, bağlı olunan ağ profiline göre kuralları etkinleştiriyor. Mevcut ağ profilimize bakalım:

Get-NetConnectionProfile

Bakılacak alan NetworkCategory. Private / Public arasında geçiş yapmak için

Set-NetConnectionProfile -NetworkCategory Private

kullanabiliriz. Bu profile uyan güvenlik duvarı profilimizi görmek için

Get-NetFirewallProfile -Name Private | Select-Object Name, Enabled, DefaultInboundAction

kullanabilir, Enabled alanından etkin mi değil mi görebilir, DefaultInboundAction'dan kurala uymayan gelen trafiğe karşı varsayılan eylemini (Block olmalı) tespit edebiliriz. Genel eğilim, güvenlik duvarını etkinleştirirken bütün profilleri etkinleştirmek. Eğer yapmak istediğimiz buysa

Set-NetFirewallProfile -All -Enabled True

Burada garip olan, True değerinin bir boolean değer değil de GpoBoolean olması. Şu sayfa da dahil her yerde $True yerine True yazılmış. Tam olarak aynı şey mi, emin değilim ama şöyle birşey buldum:

$a = [Microsoft.PowerShell.Cmdletization.GeneratedTypes.NetSecurity.GpoBoolean]::True
$a -eq $True
True

yani sanki aynı şey. Bu adımlardan sonra ikinci yaptığım şey genelde bazı temel kuralları etkinleştirmek veya kontrol etmek. Örneğin söz konusu bilgisayara uzak masaüstü yapılmasını istiyorsam ilgili kuralın devrede olup olmadığını kontrol ederim. Bunun için içinde "Uzak Masaüstü*" (İngilizce bilgisayarlarda "Remote Desktop*") geçen kuralları  geçenleri ararım:

Get-NetFirewallRule -DisplayName "Uzak Masaüstü*" | ft Name, DisplayName, Enabled

Bunu dahil oldukları gruba göre arayarak da yapabilirim:

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Uzak Masaüstü" | ft Name, DisplayName, Enabled

Bu kuralların hangi uygulamaya, hangi porta ve hangi uzak IP grubuna izin/engelleme verdiğini görmek için ise şu sorgu mükemmel:

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Uzak Masaüstü" | 
Format-Table DisplayName,
@{N="Port";E={($_|Get-NetFirewallPortFilter).LocalPort}},
@{N="Application";E={($_|Get-NetFirewallApplicationFilter).Program}},
@{N="Address";E={($_|Get-NetFirewallAddressFilter).RemoteAddress}} -AutoSize

Benzer şekilde IIS yüklü bir bilgisayarda 80 numaralı port üzerinden HTTP hizmeti vermek için güvenlik duvarındaki kuralları kontrol etmek istersem

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "*World Wide Web Services*" | Ft DisplayGroup, DisplayName, Enabled

Bilgisayarımız ping'lere cevap veriyor mu diye bakmak için (İngilizce bilgisayarlarda):

Get-NetFirewallRule -DisplayName "Core Networking Diagnostics - ICMP Echo Request (ICMPv4-In)" | 
Format-Table DisplayGroup, Displayname, Profile, Enabled

ya da grup bazlı

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Core Networking Diagnostics" | 
Format-Table DisplayGroup, Displayname, Profile, Enabled

Türkçe bilgisayarlarda aynısını yapmak için ise

Get-NetFirewallRule -DisplayName "Çekirdek Ağ Tanılama - ICMP Yankı İsteği (ICMPv4-Gelen)" | 
Format-Table DisplayGroup, Displayname, Profile, Enabled

grup bazlı olarak da

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Çekirdek Ağ Tanılama" | 
ft DisplayGroup, DisplayName, Profile, Enabled -AutoSize

gibi birşey olabilir. Bunlardan etkinleştirmek istediklerimizi pipe ile

Get-NetFirewallRule -DisplayName "Çekirdek Ağ Tanılama - ICMP Yankı İsteği (ICMPv4-Gelen)" | 
Enable-NetFirewallRule

ya da devre dışı bırakmak için Disable-NetFirewallRule yapabiliriz. Dosya ve yazıcı paylaşımı kural grubu için sırasıyla Türkçe ve İngilizce bilgisayarlarda komudumuz şöyle olabilir:

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" | 
ft Displayname, DisplayGroup, Enabled, Profile -AutoSize

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "File and Printer Sharing" | 
ft Displayname, DisplayGroup, Enabled, Profile -AutoSize

Bütün dosya paylaşımlarını devre dışı bırakmak için

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" | Disable-NetFirewallRule

kullanılabilir.

Asıl kilit nokta, herhangi bir porta komuta eden bir kural var mı yok mu aramak istersek

Get-NetFirewallRule | where {($_ | Get-NetFirewallPortFilter).LocalPort -eq 9401} | select DisplayName

Kurallar etki alanı (domain), özel ağlar (private) ve genel ağlar (public) olarak kategorize edildiği için bu profile bilgisine dikkat etmek çok önemli. Özel bir ağda çalışırken genel ağ kuralı üzerinde işlem yaparsak etkili olmayacaktır.

Bunları Get-* komutları ile mevcut durumu görmek üzerine komutlardı. Bir de kurallarda toplu değişiklik yapalım. Örneğin DisplayGroup özelliği "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" olan kural gruplarını sadece belli IP'lerden erişilebilecek şekilde ayarlayalım. Önce "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" DisplayGroup'una dahil kuralların IP adresi kısıtlaması var mı, bakalım:

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" | 
Format-Table Enabled, DisplayName, Profile, 
@{N="Scope";E={($_|Get-NetFirewallAddressFilter).RemoteAddress}} -Autosize

Bu şekilde hedef kural grubumun tam olarka istediğim kurallar olduğundan emin olabilirim. Hedef kural grubum basit bir şekilde DisplayName veya DisplayGroup ile ifade edilebilecek grup ise basitçe

Set-NetFirewallRule -DisplayGruop "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" -RemoteAddress 192.168.1.28

gibi bir komutla bu kurala uzaktan erişebilecek bilgisayarların IP adreslerini seçebilirim.

Bu arada LocalSubnet bilgisayarın yerel ağındaki IPv4 ve IPv6 altağını kapsar. Sadece IPv4 için LocalSubnet4, veya sadece IPv6 için LocalSubnet6 kullanılabilir:
Set-NetFirewallRule -DisplayGruop "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" -RemoteAddress LocalSubnet4

Daha karmaşık bir senaryomuz varsa, örneğin domain profilinde ve sadece etkinleştirilmiş kural alt grubununa uzaktan erişebilecek bilgisayarın IP adresini kısıtlamak için

Get-NetFirewallRule -DisplayGroup "Dosya ve Yazıcı Paylaşımı" | 
where {$_.Enabled -eq $true -and $_.Profile -eq "Domain"} | 
Set-NetFirewallRule -RemoteAddress 192.168.1.28

6.05.2024

ProfileNameServer

Etki alanı üyesi taşınabilir bir bilgisayarımız var. Etki alanı dışına çıktığında bir wifi ağına bağlanarak işlem yapamadığına dair bir şikayet geldi. İncelediğimde

ipconfig /all

ile listelenen DNS suncuların hala (yerel ağın dışında bir wifi'a bağlıydı ve bu wifi kendi DNS sunucusunu bildiriyordu) etki alanımızın (aslında halen kullanılmayan eski) sunucularının olduğunu gördüm. Ağ adaptörlerinin hiçbirinde bu IP adresleri girilmemişti. Nereden gelebilir acaba diye registry'de yaptığım bir aramada HKLM\System\CurrentControlSet\Services\Tcpip\Parameters\Interface altında bazı GUID'lerin altında ProfileNameServer adında bazı girişlerin olduğunu ve bu girişlerin içinde eski sunucularımıza ait DNS girişlerinin halen yer aldığını farkettim. Garip bir şekilde bu durumu yaşayan başka [1], [2] insanlar da varmış. Çözüm elle bu değerleri silmek ya da 

Set-DHCPClientServerAddress -InterfaceIndex xx -ResetServerAddress

kullanarak bunu işi Powershell'e yaptırmak.

---

[1] https://learn.microsoft.com/en-us/answers/questions/828532/static-dns-server-address-returning
[2] https://www.qbitnetworking.com/blog-posts/windows-10-wifi-dns-server-address-stuck-wifi-is-connected-but-no-internet