exFAT dosya sistemi

USB belleklerin boyutları arttıkça sorun da büyüyordu. Belleklerin boyutları Gigabyte'larla ifade edilmeye başladığından beri, ayırma birimlerinin (allocation unit) boyutları da giderek artmaktaydı. Bunun sonucunda ortalama kayıp alan da artıyordu. Dahası giderek artan dosya boyutları da artık 4 GB'lık dosya sınırını zorlamaya başlamıştı. 16 GB'lık bir belleğe 4 GB'tan biraz daha büyük bir mkv dosyasını kopyalayamayınca, durum benim için de önemli bir sorun haline geldi.

NTFS veya ext3 gibi dosya sistemlerini USB belleklerde kullanmayı bir alternatif olarak düşünebilirdim. Ancak bu dosya sistemlerindeki journaling özelliği, sabit bir erişim ömrü olan bu cihazlar için hiç önerilmiyordu.

Windows Vista ile birlikte geleceği söylenen exFAT adındaki yeni dosya sistemini duymuştum. Denemeye karar verdim. İnternette yayınlanan bazı test sonuçlarına göre exFAT'in performansı diğer dosya sistemlerine kıyasla gayet başarılı. Ama bir sorun var, o da exFAT'ın sadece Vista'da aslen tanınıyor olması. Windows XP için yayınlanan bir yama (KB955704) sayesinde XP de exFAT dosya sistemini tanıyabiliyor. Ama henüz Linux için çok erken. Read-only erişim için bir çekirdek yamasından bahsediliyor. Ama yazma desteği ile ilgili bir şey bulamadım. Ubuntuforum'da kullanıcılar NTFS için yaşananların exFAT için yaşanmamasını umuyorlar. Zira ntfs-3g'nin olgunlaşması uzun bir süre almıştı. Şimdi heyecanla linux için exFAT desteğini bekliyorum.

26.10.2011 güncelleme: Henüz beta aşamasında olan bir proje ile readonly exfat desteği mümkün gibi.

Google Türkçe Çeviri Hizmeti

Google, bir süredir yürüttüğü internet üzerinden çeviri hizmetine Türkçe'yi de ekledi. translate.google.com sayfasından ulaşılan bu hizmet, bir çok dilden anında çeviri yapabiliyordu. Kutuya yazdığınız metni Almanca'dan İngilizce'ye, Arapça'dan Rusça'ya çevirebiliyordu. Ayrıca yazılan internet adreslerindeki sayfaları da istenen dillere çevirebilmek de mümkün. Bu dillerin arasına Türkçe'nin eklenmesi de son derece faydalı oldu. Ancak dikkat edilmeli ki, çeviriler şu aşamada hatalı olması yüksek sonuçlar dönüyor. İlerleyen günlerde daha iyileştirilmiş bir çeviri hizmetinin sunulacağını umut ediyorum. Bugün itibariyle desteklenen diller şunlar:

Almanca
Arapça
Arnavutça
Bulgarca
Çekçe
Çince
Danca
Endonezya Dili
Estonyaca
Filipince
Fince
Fransızca
Galikan Dili
Hırvatça
Hintçe
Hollandaca
İbranice
İngilizce
İspanyolca
İsveççe
İtalyanca
Japonca
Katalanca
Korece
Lehçe
Letonca
Litvanca
Macarca
Malta Dili
Norveççe
Portekizce
Romence
Rusça
Sırpça
Slovakça
Solven Dili
Thai Dili
Türkçe
Ukraynaca
Vietnamca
Yunanca

Interpid ve Virtualbox Guest Additions

Virtualbox'ta Ubuntu 8.10'a guest additions yükledikten sonra herşey beklediğiniz gibi çalışmayabilir. Yükleme sonrasında sistemi tekrar başlattığınızda düşük bir çözünürlükle başlayabilir, dahası çözünürlüğü yükseltemeyebilirsiniz. Böyle bir durumda yapılacak birkaç şey var.

Öncelikle guest additions'ı doğru olarak yüklediğinizden emin olun. Virtualbox penceresinin Devices menüsünden "Install Guest Additions..." komutunu verin. Misafir Ubuntu kurulumu içinde VBOXADDITIONS ile başlayan bir CD'nin mount edildiğini, masaüstündeki simgeden görebilirsiniz. Daha sonra bir terminal penceresi açarak

sudo /media/cdrom/VBoxLinuxAdditions.run

Komutunu vererek kurulma başlayın. Kurulumun tamamlandığını gördükten sonra misafir Ubuntu kurulumunu tekrar başlatın. Eğer yukarıda söylediğim gibi çözünürlük probleminiz olursa şu adımları uygulayabilirsiniz.

1. xorg.conf dosyasına ubuntu grafik sürücüsünü elle ekleyin. Bunu yapmak için ctrl+F2'ye basarak çalıştır penceresini açın ve gksu gedit /etc/X11/xorg.conf yazarak Enter'a basın.
2. "Device" bölümünü bularak aşağıda görülen bölümü
   
   

   Section "Device"
   Identifier "Configured Video Device"
   EndSection
   

   şu şekilde değilştirin
   
   

   Section "Device"
   Identifier "Configured Video Device"
   Driver  "vboxvideo"
   EndSection
   

   Bu şekilde Virtualbox grafik sürücüsünü etkinleştirmiş oldunuz. Bu şekilde yüksek bir çözünürlük göremeyebilirsiniz. Çözünürlüğü yükseltmek içinse şu bölümü bularak onu
   
   

   Section "Screen"
   Identifier "Default Screen"
   Monitor  "Configured Monitor"
   Device  "Configured Video Device"
   EndSection
   

   şu satırlarla değiştirin
   
   

   Section "Screen"
   Identifier  "Default Screen"
   Device   "VirtualBox graphics card"
   Monitor   "Generic Monitor"
   DefaultDepth 24
   SubSection "Display"
   Depth  24
   Modes  "1024x768"
   EndSubSection
   EndSection
   

   Modes satırında tırnak içinde yazdığınız yere "1024x768" dışında başka çözünürlükler de yazabilirsiniz; örneğin "1280x1024" gibi. Normalde buraya birkaç çözünürlük değerini virgülle ayrılmış olarak yazabilmemiz gerekir. Ancak Virtualbox altında bunu yapamıyoruz. (/var/log/Xorg.0.log dosyasına düşen hata mesajlarına göre) Bunun için buraya tek çözünülük değeri yazabiliyoruz.
   
   
3. Bundan sonra isterseniz ctrl+alt+backspace ile GDM'i tekrar başlatın ya da Ubuntu'nuzu tekrar başlatmayı deneyin. Herşey yolunda olmalı. Değilse /var/log/Xorg.0.log dosyasını inceleyerek hatayı bulabilirsiniz.
   
4. Bunun dışında mouse integration problemi de sık yaşadığım sorunlar arasında. Bu konuda yine /etc/X11/xorg.conf dosyasına şu satırlar eklenebilir
   
   Section “InputDevice”
   Identifier “Configured Mouse”
   Driver “vboxmouse”
   Option “CorePointer”
   EndSection
   
   
5. Bu da çözüm olmazsa Virtualbox Guest Additions'ı bir kez daha yüklemeyi deneyebilirsiniz.
   
   

Youtube'a girmek

Bildiğiniz gibi, TELEKOMÜNİKASYON İLETİŞİM BAŞKANLIĞI, youtube.com'a ve daha bir çok siteye girişi bir süredir engelliyor. Söylenene göre "Ankara 1. Sulh Ceza Mahkemesi'nin 05.05.2008 tarih ve 2008/402 sayılı kararı gereği" böyle bir engellemeye tabiiyiz.

05.05.2008'den önce bu engelleme, sadece ttnet'in DNS sunucularının sorguları farklı bir adrese yönlendirmesinden ibaretti. Bu engellemeyi, sorgumuzu doğru cevaplayan bir DNS sunucudan yaparak aşabiliyorduk. Ama bu tarihten sonra ttnet, youtube'un IP adresine engel koyarak engelledi. Bu şekilde artık sorguları doğru yapan bir DNS kullanarak da engeli aşamaz olduk.

Yeni farkettiğim bir şey var ki, o da youtube'un sadece bir IP'sinin ttnet tarafından engellendiği.

Youtube'un ülkemizin resmi organları aracılığıyla yapılan uyarıları dikkate almasını sağlamak için, toplu yaptırım gücümüzü göstermek amacıyla yapılan böyle bir engellemenin gerekliliğine inanmakla birlikte zaman zaman bu toplu yaptırım gücünün dışında hareket edebilmem gerektiğini düşünüyorum. Bunun için şu adımları izleyebilirsiniz.

1. hosts dosyasına youtube'un IP adresini eklemek gerek. Bunun için genelde C:\Windows\system32\drivers\etc klasöründeki hosts dosyasını yönetici yetkileriyle açın
2. Bu dosyanın en sonuna gelerek şu satırları ekleyin
   
   173.194.37.136 youtube.com
   173.194.37.136 www.youtube.com
3. Daha önce youtube'a girmeyi denediyseniz, dns cache'inizi temizlemeniz gerekebilir. Komut satıtrında ipconfig /flushdns yazıp enter'a basın.

(IP adresleri 23.08.2010'da güncellendi)